Hoe kun jij je als millennial inzetten voor de wereld van morgen?
“We hebben niet veel tijd meer, maar het kan nog steeds!” Met die gedachte zet Marjan Minnesma zich dagelijks in voor een betere, duurzamere wereld. En met succes, want met haar drive zorgt de Noord-Hollandse directeur van Urgenda dat duurzaamheid een niet meer te vermijden onderwerp is binnen de politiek. “Maar we moeten nu echt in actie komen”, vertelt ze. “Plannen zijn er genoeg, het is tijd voor de uitvoering.” Daarom roept Marjan Minnesma jonge ambtenaren op om vandaag nog op te staan voor de wereld waarin zij morgen moeten leven!
We kennen Marjan Minnesma als dé vrouw die in 2013 de Nederlandse overheid aanklaagde, voor het niet nakomen van haar zorgplicht naar burgers. Waar iedereen haar voor gek verklaarde, had ze succes. Want de rechter deed uiteindelijk de uitspraak dat de overheid zich moest houden aan hetgeen de overheid eerder zelf riep: we moeten 25 tot 40% minder broeikasgassen uitstoten. Die 25% moet nu bepaald worden in 2020 ten opzichte van 1990. Bovendien leidde de uitspraak ertoe dat Nuon de deuren heeft gesloten van de Hemwegkolencentrale bij Sloterdijk, over impact gesproken.
Gevolgen
Ook jouw organisatie moet aan de gang met de reductie van broeikasgassen. Waarschijnlijk heb je in jouw werk, of in ieder geval binnen jouw organisatie al te maken met enkele duurzaamheidsprojecten. Maar voor Marjan is het nog niet genoeg: “Op dit moment koersen we nog steeds af op 3 graden opwarming van de aarde aan het eind van deze eeuw. Alleen als we binnen tien jaar de uitstoot van broeikasgassen naar bijna nul brengen, zorgt het ervoor dat we de opwarming kunnen beperken tot 1,5 graad. En dat is echt mogelijk!” Ook jij kunt daaraan je steentje bijdragen.
“Met z’n allen kunnen we ervoor zorgen dat hittegolven niet het nieuwe normaal worden. Dat overstromingen en extreme droogte beperkt blijft. Dat landbouwgrond nog genoeg oplevert en mensen over de hele wereld genoeg te eten krijgen.” Dat jouw wereld er dus nog ‘normaal’ uitziet over 10 of 20 jaar. En dat is precies waar Minnesma het voor doet: “Hoe kan ik mijn dochter nou verkopen dat zij straks in een wereld moet leven waar migraties ontstaan van honderden miljoenen mensen vanwege voedseltekorten en onleefbaarheid? Dat kunnen we onze kinderen toch niet aandoen”, zegt ze met volle overtuiging. Marjans kinderen zijn net een aantal jaar jonger dan jij waarschijnlijk bent. Stel je eens voor hoe jouw leefwereld er over 10 of 20 jaar uitziet als jij nu niks doet. En wat als jij je volop kunt inzetten tegen klimaatverwarming?
Werken voor het hogere doel
Met drie universitaire diploma’s, ervaring bij Greenpeace, universiteiten en zelfs Shell, had Minnesma gemakkelijk kunnen kiezen voor een dik betaalde baan bij een grote corporate organisatie. Ze had zelfs jouw collega kunnen worden in de rol van gemeentesecretaris waarbij ze én goed betaald krijgt én ook invloed kan uitoefenen. Ze koos er toch niet voor. “Geld vind ik niet zo belangrijk. Ik verdien genoeg om mijzelf en mijn gezin in leven te houden. Stel dat ik een miljoen euro kan verdienen en alleen vervuilende producten over de toonbank schuif, word ik daar dan gelukkig van?”
Wat vind jij belangrijker in je werk als jonge ambtenaar? Staat salaris bovenaan jouw lijstje? Of heb je liever een baan waar je minder verdient, maar waar je echt waarde kunt brengen vanuit wie jij bent als persoon? “Als ik mensen vraag wat ze echt belangrijk vinden, hebben ze het altijd over liefde en gezondheid. Niet over een functie als CEO of het hebben van veel aandelen. Het gaat in het leven uiteindelijk niet om geld. Ik werk liever aan een leefbare aarde. Ik wil mijn capaciteiten aanwenden voor dat wat goed is voor de wereld en niet perse voor mijzelf”, aldus Marjan Minnesma.
Offers
Veel millennials delen de visie van Marjan Minnesma dat ze hier niet alleen op aarde zijn voor zichzelf. Ze willen iets bijdragen aan de wereld. Maar om die overtuiging na te leven, moet Marjan ook offers doen. Sporten of een avondje uit met vrienden zit er bijvoorbeeld niet in, omdat ze er door haar werk geen tijd voor heeft. En het gaat verder: “Mijn zusje woont in Australië, maar die heb ik in ruim 20 jaar 1 keer gezien, want ik wil zo min mogelijk vliegen. Zo’n keuze maken is heel moeilijk; helaas is er binnen tien jaar nog geen oplossing te vinden om te vliegen met 0% uitstoot. En ja, we kunnen wel bomen planten om schone lucht terug te winnen, maar ik houd niet van afkopen! Als je nu een boom plant, duurt het 20 jaar voordat de CO2 uit de lucht gaat. Een boom is beter dan niks, maar het is niet de oplossing.”
Hoe zit dat bij jou? Wat doe jij nu om de wereld een betere plek te maken? Volgens Marjan kan iedere individu op zijn manier iets bijdragen aan de wereld. “We moeten veel meer gaan nadenken of we dingen echt nodig hebben en spullen veel langer gaan gebruiken. Het begint met goed ontwerpen van spullen en een goede mentaliteit van de gebruiker. Mijn kledingkast hangt vol met kleren van 20 jaar terug. Ik trek ze zelf nog aan, maar inmiddels loopt ook mijn dochter in een korte broek waar ik op m’n 17e in liep.”
Maar andere landen dan?
Maar waarom moeten wij als Nederland nu zo ons best doen? Als wij een extra boom planten, kappen ze in Indonesië een heel bos. Sluiten we een kolencentrale, dan open ze er in China doodleuk morgen weer tien. Marjan antwoordt daar heel stellig op: “Als we andere landen willen vragen om minder uit te stoten, moeten we eerst zelf onze zaakjes op orde hebben. Je kunt andere landen niet vragen om te stoppen met fossiele brandstoffen, als je zelf tot de 20% landen behoort die het meeste uitstoten in de wereld. We staan zelfs in de top 10 van landen met de meeste uitstoot per persoon! We kunnen wel hulp bieden en onze kennis met hen delen om samen uitstoot te verminderen.”
Het is crisis
Als het aan Marjan Minnesma ligt, moeten we vandaag nog met z’n allen in actie komen. Ook jij! “Mensen handelen nog weinig, omdat ze niet voor zich zien wat er gaat gebeuren bij 2 of 3 graden opwarming. We moeten snel in actie komen; en tijdens Corona hebben we wel bewezen dat we dat kunnen. Alleen als de overheid dit probleem als crisis gaat behandelen, kunnen we binnen tien jaar terug naar nul uitstoot. Laten we niet alleen tijdens Corona luisteren naar de wetenschappers, maar ook als het gaat om het klimaat. Dat kan de overheid vandaag nog gaan doen.”
Wat kun jij morgen anders doen als jonge ambtenaar?
Tijd voor actie bij de overheid dus! Marjan roept jonge ambtenaren op om mee te helpen. Maar wat kun jij in als individuele, jonge ambtenaar bereiken? “Ambtenaren zijn over het algemeen wel wat risicomijdend. Maar juist nu moeten we risico durven nemen. Ook al weten we niet altijd wat de beste oplossing is, moeten we nu wel handelen. Er zijn al heel veel oplossingen, van elektrisch rijden tot minder vlees eten. Als we wachten tot de allerbeste oplossing voorhanden is, zijn we zeker te laat. En als iedereen blijft zeggen ‘we halen het toch niet’, komen we er ook echt niet.”
“Gelukkig snappen jongen mensen veel beter dat we in actie moeten komen. Als de juiste mensen uiteindelijk op de juiste plekken zitten, kunnen zij veel bereiken. Maar ze moeten dan wel voor een integrale aanpak durven gaan. Ze moeten de samenwerking opzoeken met andere overheidsinstanties om snel over te gaan naar zonne-, wind- en bodemenergie. Daarbij moeten ze niet alleen voor eigen succes willen gaan, maar naar het gezamenlijke doel kijken. Dat een ander soms een feestje kan vieren om iets waar jij aan hebt gewerkt, moet jou niet uitmaken. Het doel is belangrijk dan je eigen succes!”
Hoop
Als je met zo’n drive in het leven staat als Marjan Minnesma doet, moet je wel hoop hebben op een goede afloop. “Als de overheid meewerkt, kunnen wij ons deel doen om te zorgen dat de aarde niet nog een graad extra opwarmt. We moeten het dan wel groots oppakken. En het klimaatprobleem echt behandelen als crisis. De overheid moet bereid zijn om grote projecten op te pakken en uit te voeren. We moeten veel sneller opschalen naar windenergie op zee; het neerzetten van windmolens moet een soort lopendebandwerk worden en we moeten hotels op zee bouwen voor mensen die daar werken”, roept Minnesma. “Hoe meer jonge ambtenaren tegen hun collega’s zeggen ‘Mijn toekomst wordt behoorlijk shit als we nu niets doen’, hoe sneller het gaat.”
Maar opschalen vraagt een gigantische economische investering. “Natuurlijk kost dat geld om daar te komen, maar die investering verdienen we zeker terug! Het levert ook een energiesysteem op dat straks veel goedkoper is dan onze huidige energie. Bovendien zijn we niet meer afhankelijk van Rusland en Arabië als het gaat om energie. Én we houden een veel schonere lucht over. Wat kan daar nu eigenlijk op tegen zijn? Als we echt willen en onze schouders eronder zetten, kan het!”
Wat ga jij vandaag doen voor de wereld waarin jij morgen leeft? Stap jij op je collega’s af? Urgenda ontwikkelde een 54-stappenplan voor overheden om in actie te komen. Handig, als je direct aan de slag wil binnen jouw organisatie. Dus meteen downloaden die hap en overtuig je collega om gewoon te gaan doen!
Download hier het actieplan
https://www.urgenda.nl/wp-content/uploads/Boekje40-punten-EXTRA-lage-resolutie.pdf
Mooi stuk! Laten wij jonge ambtenaren de klimaatplannen op een rationele manier gaan uitvoeren. Niet alleen duurzaam op papier, maar ook in de werkelijkheid! Mijn collega’s bij provincie Noord-Holland van het circulariteit-team heb ik horen spreken over CO2-neutrale kerosine. Deze kerosine wordt geproduceerd door waterstof en CO2 uit de atmosfeer samen te voegen tot een koolwaterstof, zoals kerosine. De techniek werkt al in een laboratorium, en de provincie hoopt op termijn deze kerosine op een grotere schaal te kunnen laten produceren. Zo kan Marjan Minnesma wellicht binnenkort haar zus in Australië opzoeken met een vliegtuig dat vliegt op CO2-neutrale brandstof!