Toen Irene de Groot (23) een half jaar geleden startte als Raadsadviseur bij Gemeente Zuidplas had ze nooit verwacht zo’n veelzijdige baan te krijgen. In haar drukke functie helpt zij de gemeenteraad bij de controle van het college. Ze vertelt over haar baan en hoe zij daarmee helpt de democratie te versterken.
In tegenstelling tot de verhalen van vele andere jonge ambtenaren, is Irene niet in dienst van de gemeente, de provincie of het rijk. “Ik ben in dienst van de gemeenteraad. En help haar, zodat zij de controle op het college goed kan uitvoeren.” Die hulp is heel veelzijdig. Van het adviseren over welke instrumenten een raadslid kan inzetten tot het organiseren van vergaderingen. En van het schrijven van notulen tot het aansturen van commissievergaderingen.
“Sommige raadsleden zitten al lang op hun plek en weten heel goed hun wegen te vinden. Anderen zijn vrij nieuw in de raad. Hen help ik samen met mijn drie collega’s om een goede positie in te nemen. We sturen raadsleden alle informatie die ze nodig hebben op een bepaald onderwerp, maar leggen ook de mogelijkheden uit als ze bijvoorbeeld een motie in willen dienen of schriftelijke vragen willen stellen. Wat gebruik je wanneer, zeg maar.”
Gevoelige projecten tijdens Corona
Het politieke spel binnen een gemeente intrigeert Irene. “En het leuke is dat ik elk onderwerp voorbij zie komen dat in de raad behandeld wordt.” Het woningvraagstuk is daar één van. “Zuidplas is een middelgrote gemeente en heeft net als vele gemeenten in ons land een woningtekort. Er liggen nu plannen voor een megaproject om de woningnood tegen te gaan. Omdat het plan zo groot is en impact heeft tot ver in de toekomst, is het een gevoelig onderwerp in de dorpen en in de gemeenteraad.”
In zo’n project helpt Irene de raadsleden verder. “Op dit moment krijgen we veel procedurele vragen van raadsleden, hoe zij in Corona-tijd dit project kunnen aanvliegen. Er is een geheimhoudingsplicht op dit onderwerp en in dat geval mogen we geen digitale raadsvergadering houden. Fysiek bij elkaar komen is nu lastig en daar maken we af en toe op een veilige manier een uitzondering op. Maar we wijzen raadsleden nu vooral op de mogelijkheden die er wel zijn om invloed uit te oefenen, zoals schriftelijk vragen stellen.”
Democratische taak vervullen
De diversiteit in haar baan had Irene vooraf nooit verwacht. “Ik zorg niet alleen dat mensen de juiste stukken hebben en hun wegen weten te bewandelen, maar zorg ook dat de raad een betere positie krijgt en dat zij dus haar democratische, volksvertegenwoordigende taak kan vervullen.” Irene vindt die democratische rol erg belangrijk. “Ons politieke systeem zit aan de ene kant goed in elkaar: iedereen kan stemmen en heeft daarin veel keuze. Maar aan de andere kant vraag ik mij wel eens af: ‘weet ik nu als ambtenaar echt wat een inwoner denkt’. Kijk bijvoorbeeld naar de woningcrisis. Dat onderwerp speelde al heel lang in de samenleving en is, in mijn optiek, veel te laat opgepikt door de landelijke politiek.”
Het voelt dan ook goed bij Irene dat ze binnen haar functie een bijdrage kan leveren aan de democratie: “Ik ben nu bezig met een advies aan de raad, waardoor zij zich via social media beter naar buiten kan presenteren. Dan komt mijn studie Online Culture nog eens van pas”, lacht ze. “We willen met een campagne vooral jongeren benaderen en hen laten zien wat de gemeenteraad precies doet en dat zij zelf ook mogelijkheden hebben voor bijvoorbeeld inspraak.”
“Als ik tegen iemand zeg dat ik Raadsadviseur ben, kijken veel mensen mij vragend aan. Vertel ik verder en heb ik het over de gemeenteraad, dan verdwijnen die vragende blikken lang niet bij iedereen. Dus daar is nog heel wat winst te behalen! Want hoe meer burgers weten over de gemeenteraad en de mogelijkheden die zij zelf hebben, hoe democratischer ons land is. Je krijgt dan direct invloed van de burgers. En dat is belangrijk om op tijd met onderwerpen aan de slag te gaan!”
